11. April 2021

Frànkrich un sini Regionàlsproche

Edgar Zeidler

Kommentare

Das Gesetz des Bretonen Molac, das den Regionalsprachen in Frankreich neue Perspektiven eröffnet, wurde mit einer überwältigenden Mehrheit vom Parlament abgesegnet, und zwar gegen den Willen der Regierung Macron. Kleines Elsass, was nun?

Àm 8. Àwrell hät s Pàrlamant ìwer s Molac-Gsetz àbgstìmmt. Mìt ere sehr große Mehrheit (247 gejje 76 Stìmme) han sìch unseri „députés“ fer z.B. e immersive Unterricht ìn ere Regionàlsproch im Ràmme vo der „Education nationale“ üssgsproche.
Fer e àbstarwendi Sproch ze rette, mien d Kìnder e pààr Johr totàl ìn dare Sproch igetunkt ware: Dàs ìsch scho làng d Erkenntnis vo der UNO. Waltwitt sìn e Hüffe Sproche eso vorem Verschwìnde grette worre.
Àlli 13 àwasendi elsassischi Àbgeordnete, drunter 7 „Macronìschte“, han derfìr gstìmmt. Sone Einstìmmigkeit häig’s noch nie ga! D Regierung ìsch ìn dam Punkt klàr ìwerstìmmt worre. Ìm „Schüelmìnìschter“ Blanquer ìsch dàs Gsetz süür ufgstoße. Ar seht ìn dare Reform e Some „Separatismus“, wàs vome Teil ìm Plenàrsààl àls schockierend un beleidigend empfunde worre ìsch. Der Yves Hemedinger vo Colmer hät derzwìsche grüefe, àss ar nìt fer a sepàràtistischs Frànkrich sèig, àwer fer e Frànkrich, wo dànk siner Vielfàlt rich un stàrk ìsch. Àbschliessend hät er da màrkànt Sàtz ìns Hàlbrund gworfe: „Unseri Regione sìn uns ewaggnumme worre, bhàlte mìr unseri Sproche!“
Der Olivier Becht, Presidant vo AGIR, seht ìn dam nèie Text e züesatzligi Gàràntie fer d Sprochpolitik vo der CEA (Collectivité Européenne d’Alsace) un fer mich trìfft der Bruno Fuchs (MoDem) mìt sinre Erklärung der Nàjel uff der Kopf: „Nohdam àss mìr e Teil vo unserer Identität mìtem Verschwìnde vo der Region Elsàss ànne 2015 verlore han, ìsch’s gànz wìchtig gsì, fer d elsassisch Sproch ze kampfe, fer se ze rette, un àb jetz fer se ze stärke.“
Fer elsassischi Politiker ìsch schinbàr klàr, wàs ìm Elsàss d Regionàlsproch ìsch, namlig Elsassisch! Àndri, wo standig um Ifluss kampfe, spìele wohrschins noch e Wil ìhr zweidittig Spìel witterscht un jongliere mìt Hochditsch àls regionàli Schrìftsproch un Elsasserditsch àls Mundàrtform vo der Schrìftsproch. Han dia Litt sich schon emol gfrojt, worum àss 99 % vo de Gmeinde, wo zweisprochigi Stroßeschìlder uffstelle, se uff Elsassisch un nìt uff Hochditsch welle gschrìwe hà?
Àm Dàj vor der Àbstìmmung hät FR3 Alsace ìm Internet welle wìsse, wàs d Elsasser vo dam Molac-Gsetz erwàrte. Do hät der Justin Vogel, Presidant vo der OLCA e scheens Bìld benutzt: „Wenn me e hàrmonischs Nàtionàllied istìmme wìll, do brücht me bretonischi, bàskischi, korsischi oder aui elsassischi Stìmme.“
D Pascale Erhart, Diraktere vom Dialektologie-Ìnschtitüt àn der Uni Stroßburg, wàrnt: „Ìn der Gsetzvorlàj steht nienets „elsassischi Sproch“, wàs d Konfüsion zwìsche Elsassisch un Ditsch witterscht nährt.“
Un der Christian Hahn, Presidant vom Conseil Culturel d’Alsace brìngt’s uff der Punkt, wenn er vom Gràwe reddt, wo zwìsche Zweisprochigket ìn der Schüel un Zweisprochigkeit ìn der Gsellschàft exischtiert. Ìn der Schüel heisst Zweisprochigkeit Ditsch-Frànzeesch. Ìn der Gsellschàft Elsassisch-Frànzeesch.
D Jàkobiner, wo s erschte Mol e Nìderlàj igsteckt han, ware morn scho ìhri Masser schliffe, un fuchstèifelswìld s Argümant „Separatimus“ ìn die Dischküssione warfe, wenn’s drum geht,
d Bstìmmunge vom Molac-Gsetz ìn die Tàt umzesetze, derwillscht àss ìm Elsàss witterscht nooch der Regionàlsproch gforscht wurd…

Glossar

üssgsproche, ausgesprochen
igetunkt, eingetaucht
süür ufgstoße, sauer aufgestoßen
e Some, ein Samen
nienets, nirgends
Masser schliffe, Messer wetzen
fuchstèifelswìld, fuchsteufelswild
Gràwe, Graben, Diskrepanz
Nìderlàj, Niederlage

EZ
11/06/21

0 Kommentare